Basınçlı kap ve tesisatların periyodik kontrol süreleri ile kontrol kriterleri
|
EKİPMAN ADI |
KONTROL PERİYODU (Azami Süre) (İlgili standardın öngördüğü süreler saklı kalmak koşulu ile) |
PERİYODİK KONTROL KRİTERLERİ (İlgili standartlar aşağıda belirtilmiştir.) |
|
|
Buhar ve kızgın su kazanları |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 12952 serisi, TS EN 12953 ve TS 497 serisi standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
|
Isıtma (Kalorifer, sıcak su ve benzeri) kazanları |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 303 serisi, TS 497, TS 430, TS EN 14394+A1 ve TS EN 12828+A1standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
|
Kızgın yağ kazanları |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
DIN 4754-1 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
|
Sıvılaştırılmış gaz tankları (LPG, ve benzeri) (yerüstü) (1) |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl (yalnızca muayene) (10 yılın sonunda yeniden değerlendirme veya periyodik kontrol) |
TS EN 13445-5, TS 1446, TS EN 12817 ve TS EN 12819 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
|
Sıvılaştırılmış gaz tankları (LPG, ve benzeri) (yer altı) (1) |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl (yalnızca muayene) (10 yılın sonunda yeniden değerlendirme) |
TS EN 13445-5, TS 1446, TS EN 12817, TS EN 12819 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
|
Basınçlı hava ve gaz tankları (2) |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS 1203 EN 286-1, TS EN 13445-5, TS EN 764-7 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
|
Kapalı genleşme tankları |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS 10576, TS 1911, TS 11490, TS EN 13831, TS EN 764-7 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
|
Boyler ve akümülasyon tankları |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS 736, TS EN 12897+A1 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
|
Boyama makinaları (kazanları) |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN ISO 11111-1, TS EN ISO 11111-7, TS EN 764-7 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
|
Kriyojenik tanklar |
TS EN ISO 21009-2 ve TS EN 14197-3 standartlarında belirtilen sürelerde |
TS EN ISO 21009-2 ve TS EN 14197-3 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
|
Buharlı pişirme kazanları |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS 11673 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
|
Otoklav |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 285+A1 ve TS EN 13060+A1 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
|
Atmosferik, bombeli yatay veya dikey silindirik, prizmatik, çelik veya termoplastik, açık veya kapalı tehlikeli sıvı depolama tankı (3) |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 12285-2, TS 8991, TS 712, TS EN 12573-1, TS EN 12573-2, TS EN 12573-3 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
|
Atmosferik, dik, silindirik, yer üstü, çelik kaynaklı birleştirmeli, açık ya da kapalı tavanlı tehlikeli sıvı depolama tankları (3) |
Standartlarda süre belirtilmemişse 10 Yıl |
API 620, API 650, API 653 ve API 2610 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
|
(1) LPG tankları, buhar kazanları, kızgın su kazanları, kriyojenik tanklar gibi standartlarında emniyet valf testleri bulunan ekipmanlar için emniyet valfleri, standartlarda belirtilen azami süreler içerisinde teste tabi tutulur. (2) Seyyar veya sabit kompresör hava tankları ile basınçlı hava ihtiva eden her türlü kap ve bunların sabit donanımı. (3) Tehlikeli sıvılar: aşındırıcı veya sağlığa zararlı sıvılardır. |
|||
2.2. Kaldırma ve iletme ekipmanları
2.2.1. Kaldırma ve iletme ekipmanları ile kaldırma aksesuarlarının periyodik kontrolleri Tablo-2’ye göre yapılır. Standartlarda aksi belirtilmedikçe, her periyodik kontrolde muayene gerçekleştirilir ve testler aşağıdaki koşullara göre uygulanır:
a) Azami yılda bir kere olmak üzere; işletme kapasitesi belirlenen iş ekipmanları için işletme kapasitesi değeri ile işletme kapasitesi belirlenmemiş iş ekipmanlarında ise kaldırma kapasitesi değeriyle her periyodik kontrolde yük testi gerçekleştirilir.
b) Azami üç yılda bir kere veya her önemli bakım ve onarım faaliyetinden sonra; kaldırma kapasitesi değeri ile 2.2.1.1’de belirtilen katsayılar göz önünde bulundurularak yük testi gerçekleştirilir.
___________________
(1) Danıştay Onuncu Dairesinin 31/05/2023 tarihli ve E.:2022/4140 sayılı kararı ile bu maddenin eksik düzenleme nedeniyle uçak mühendisleri yönünden yürütmesi durdurulmuştur.
2.2.1.1. Yapısal bütünlüğün doğrulanması için yük testi değerine ilişkin Bakanlık tarafından yayımlanmış iş ekipmanına özgü periyodik kontrol dokümanı olmadığı durumlarda periyodik kontrolü yapmaya yetkili kişi ilgili standartları ve iş ekipmanının çalışma prensibini (karşı ağırlıklı denge prensibi ve/veya kaldırma kapasitesinin yük kolundaki konuma göre değişmesi ve benzeri) değerlendirerek kaldırma kapasitesine göre test yükünü belirler. Genel bir kural olarak statik test katsayısı elle işletilen kaldırma iletme ekipmanları ve kaldırma aksesuarları için 1,5, diğer kaldırma iletme ekipmanları ve kaldırma aksesuarları için 1,25, dinamik test kat sayısı ise 1,1’dir.
2.2.1.2. Karşı ağırlıklı denge prensibi ve/veya kaldırma kapasitesinin yük kolundaki konuma göre değişen ve taşıyıcı alanı (kabin, platform ve benzeri) kişilerin kaldırılması için tasarlanan iş ekipmanlarında işletme kapasitesi belirlenemez.
2.2.2. Kaldırma ve iletme ekipmanlarının iskeleler hariç periyodik kontrolleri yetkili olan; makine mühendisleri, mekatronik mühendisleri, makine veya metal eğitimi bölümü mezunu teknik öğretmenler ya da makine tekniker veya yüksek teknikerleri tarafından yapılır. İskelelerin periyodik kontrolleri ise yetkili olan; inşaat mühendisleri, makine mühendisleri, inşaat, yapı, makine veya metal eğitimi bölümü mezunu teknik öğretmenler ya da inşaat tekniker veya yüksek teknikerleri tarafından, gemi inşası ile gemi bakım ve onarım işlerinde gemi inşaatı ve gemi makineleri mühendisleri ve gemi teknikerleri tarafından yapılır.
2.2.3. Kaldırma ve iletme ekipmanlarının periyodik kontrollerinde muayene ve testlere ek olarak tahribatsız muayene yöntemleri de uygulanabilir. Tahribatsız muayenelere ait raporlar, periyodik kontrol raporunun ekinde saklanır.
2.2.4. 29/6/2016 tarihli ve 29757 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Asansör Yönetmeliği kapsamında yer alan asansörlerin periyodik kontrolleri 4/5/2018 tarihli ve 30411 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Asansör Periyodik Kontrol Yönetmeliğinde belirtilen hususlara göre yapılır.
2.2.5. Üretici etiketinde belirtilen kaldırma kapasitesinin altında kullanılacak kaldırma araçlarında işletme kapasitesi görünecek şekilde işaretlenir. İşletme kapasitesinin üstünde bir ağırlığın kaldırılmasının söz konusu olduğu durumlarda kaldırma aracı, kaldırılacak yükün miktarı esas alınarak yukarıda belirtilen kriterler çerçevesinde teste tabi tutulmadan kullanılamaz.
Tablo-2: Kaldırma ve iletme ekipmanlarının periyodik kontrol süreleri ve kontrol kriterleri
|
EKİPMAN ADI |
KONTROL PERİYODU (Azami Süre) (İlgili standardın öngördüğü süreler saklı kalmak koşulu ile) |
PERİYODİK KONTROL KRİTERLERİ (İlgili standartlar aşağıda belirtilmiştir.) |
|
Kablolu taşıma tesisatları |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 1709 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Krenler (köprülü, portal, mobil, yükleyici, kule, kıyı ötesi, döner kollu ve benzeri) |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 15011, TS EN 14985, TS EN 13852-1, TS EN 13852-2, TS EN 13000+A1, TS EN 12999, TS EN 14439+A2, TS EN 13001 serisi, TS ISO 9927-1 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Vinçler ve kaldırma teçhizatları (monoray, traksiyonel, çektirme, gerdirme ve benzeri) |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 14492-1+A1, TS EN 13157+A1 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Endüstriyel araçlar (forklift, transpalet, yük ve personel taşıyıcı, değişken erişimli araç, sipariş toplayıcı ve benzeri) |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN ISO 3691 serisi, FEM 4.004 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Araç kaldırma liftleri |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 1493 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Kaldırma tablaları |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 1570-1+A1, TS EN 1570-2 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Sütunlu çalışma platformları |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 1495+A2 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Asılı erişim donanımları |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 1808 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Yükseltilebilen seyyar iş platformları |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 280+A1 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
İnşaat asansörleri |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 12159, TS EN 12158-1, TS EN 16719 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Eğimli yük taşıma tertibatları |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 12158-2+A1 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Hareket engelliler için güç tahrikli kaldırma platformları |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 81-40, TS EN 81-41 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Servis asansörleri |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 81-3+A1 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Kren asansörleri |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 81-43 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Yük asansörleri(1) |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 81-31 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Manipülatörler |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 14238+A1 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Uçak yer destek donanımları(2) |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 12312-1, TS EN 12312-3+A1, TS EN 12312-4, TS EN 12312-6, TS EN 12312-8, TS EN 12312-9, TS EN 12312-10+A1, TS EN 12312-11, TS EN 12312-15, TS EN 12312-19+A1 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Yürüyen merdivenler ve yürüyen yollar |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 115-1 ve TS EN 115-2 standartlarında belirtilen şartlar kapsamında yapılır. |
|
Yapı iskeleleri(3) |
Standartlarda süre belirtilmemişse 6 Ay |
TS EN 12810-1, TS EN 12810-2 TS EN 12811-1 ve TS 13662 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak ve EK-II’nin 4 üncü maddesinde belirtilen hususlar dikkate alınarak yapılır. |
|
Mobil erişim ve çalışma kuleleri (seyyar iskeleler) |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 1004-1 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Sürekli taşıma donanımları (konveyörler) |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 618+A1, TS EN 619+A1, TS EN 620 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Kaldırma aksesuarları ve taşıyıcılar (sapanlar, kıskaçlar, vakum kaldırıcı, manyetik kaldırıcı ve benzeri) |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 14502-1, TS EN 13414-2+A2, TS EN 1492 serisi, TS EN 818-6+A1, TS EN 13155 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
(1) Yükleme amaçlı erişilebilen, taşıyıcı (kabin veya platform) içinde insan seyri bulunmayan, sadece yüklerin taşındığı asansörlerdir. (2) Kapsamı, sadece donanımların kaldırma iletme ekipmanları ve aksesuarlarıdır. (3) İskeleler, taşıyabilecekleri azami yük görünecek şekilde işaretlenir. |
||
2.3. Tesisatlar
2.3.1. İlgili standartlarda aksi belirtilmediği sürece, tesisatların periyodik kontrolleri yılda bir yapılır.
2.3.2. Elektrik tesisatı, topraklama tesisatı, yıldırımdan korunma tesisatı, akümülatör, transformatör, jeneratör, katodik koruma tesisatı ile benzeri elektrik ile ilgili tesisatın periyodik kontrolleri yetkili olan; elektrik mühendisleri, elektrik-elektronik mühendisleri ve elektrik eğitimi bölümü mezunu teknik öğretmenler, elektrik tekniker veya yüksek teknikerleri tarafından yapılır. 1 kV ve daha düşük gerilime sahip tesisatlar ile yangın algılama ve uyarı sistemleri için yukarıda sayılan unvanların yanı sıra yetkili olan elektronik mühendisleri de periyodik kontrol gerçekleştirebilir.
2.3.3. Madde 2.3.2’de yer verilenlerin dışında kalan ve Tablo-3’te belirtilen tüm tesisatların periyodik kontrolleri yetkili olan; makine mühendisleri, makine ve metal eğitimi bölümü mezunu teknik öğretmenler, makine tekniker veya yüksek teknikerleri tarafından yapılır.
2.3.4 Madde 2.3.1.’de belirtilen kriterler saklı kalmak kaydı ile bir kısım tesisatın periyodik kontrol kriterleri ve kontrol süreleri Tablo-3’te belirtilmiştir.
2.3.5. Yangın mekanik tesisatı, yangın algılama ve uyarı sistemleri tesisatları için periyodik kontrol esnasında tesisat projesi aranır. İşveren, projesi olmayan tesisatların 27/11/2007 tarihli ve 2007/12937 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmeliğe ve ilgili standartlara uygun projelendirmesini yaptırmak zorundadır. Yangın mekanik tesisatı, yangın algılama ve uyarı sistemleri tesisatlarının periyodik kontrollerinde tesisatın projesine uygunluğu ve projenin Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmeliğe ve ilgili standartlara uygunluğu değerlendirilir.
2.3.6. Havalandırma ve klima tesisatları için periyodik kontrolde tesisat projesi aranır. İşveren, projesi olmayan tesisatların 3/7/2017 tarihli ve 30113 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği ve ilgili standartlara uygun olarak projelendirilmesini yaptırmak zorundadır. Havalandırma ve klima tesisatı periyodik kontrol raporu, projesine uygunluğu ve tesisata ait cihazların periyodik kontrol bilgilerini içerir. Havalandırma ve klima tesisatlarının periyodik kontrollerinde tesisatın projesine uygunluğu ve projenin ilgili standartlara ve/veya fen ve tekniğin gereklilikleri dikkate alınarak uygunluğu değerlendirilir.
2.3.7. Elektrik, topraklama ve yıldırımdan korunma tesisatları için periyodik kontrolde tesisat projesi aranır. İşveren, projesi olmayan tesisatların 3/12/2003 tarihli ve 25305 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektrik İç Tesisleri Proje Hazırlama Yönetmeliği, diğer ilgili yönetmelikler ve ilgili standartlara uygun olarak projelendirilmesini yaptırmak zorundadır.
Tablo-3: Tesisatların periyodik kontrol süreleri ile kontrol kriterleri
|
EKİPMAN ADI |
PERİYODİK KONTROL DÖNEMİ (Azami Süre) (İlgili standardın öngördüğü süreler saklı kalmak koşulu ile) |
PERİYODİK KONTROL KRİTERLERİ (İlgili standartlar aşağıda belirtilmiştir.) |
|
Elektrik tesisatı ve topraklama tesisatı |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
21/8/2001 tarihli ve 24500 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektrik Tesislerinde Topraklamalar Yönetmeliği, 30/11/2000 tarihli ve 24246 sayılı Resmî Gazete‘de yayımlanan Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmeliği ve 4/11/1984 tarihli ve 18565 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektrik İç Tesisleri Yönetmeliği ile TS EN 60079 serisi, TS HD 60364-4 serisi, TS HD 60364-5 Serisi, TS HD 60364-6 standartlarında belirtilen hususlara göre yapılır. |
|
Yıldırımdan korunma tesisatı (kafes sistemi, hava sonlandırma çubuğu, doğal hava sonlandırma bileşenleri, paratoner ve benzeri) |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 62305 serisi standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Akümülatör |
1 Yıl |
İmalatçının belirleyeceği şartlar kapsamında yapılır. |
|
Transformatör |
1 Yıl |
İmalatçının belirleyeceği şartlar kapsamında yapılır. |
|
Jeneratör |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS ISO 8528 serisi standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Katodik koruma tesisatı |
Standartlarda süre belirtilmemişse 6 Ay |
TS EN 13509, TS EN 12954, TS EN 13636, TS EN ISO 13174 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Yangın söndürme sistemleri, |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
Projede belirtilen kriterlere ve Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmeliğe uygun şekilde gerçekleştirilir. |
|
Portatif yangın söndürücüler |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmeliğe uygun şekilde gerçekleştirilir. (TSE ISO/TS 11602-2 standartında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır.) |
|
Kaçış yolu basınçlandırma sistemleri ve duman tahliye sistemleri |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmeliğe Uygun Şekilde Gerçekleştirilir. |
|
Yangın algılama ve uyarı sistemleri |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
Projede belirtilen kriterlere ve TSE CEN/TS 54-14 standartında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Havalandırma ve klima tesisatı |
1 Yıl |
Projede belirtilen kriterlere uygun olup olmadığının belirlenmesine yönelik olarak yapılır. |
2.4. Tezgâhlar
2.4.1. Tezgâhların periyodik kontrolleri yetkili olan; makine mühendisleri, mekatronik mühendisleri, makine veya metal eğitimi bölümü mezunu teknik öğretmenler, makine tekniker veya yüksek teknikerleri tarafından yapılır. Bir kısım tezgâhların periyodik kontrol kriterleri ve kontrol süreleri Tablo-4’te belirtilmiştir.
Tablo-4: Tezgâhların periyodik kontrol süreleri ile kontrol kriterleri
|
EKİPMAN ADI |
PERİYODİK KONTROL DÖNEMİ (Azami Süre) (İlgili standardın öngördüğü süreler saklı kalmak koşulu ile) |
PERİYODİK KONTROL KRİTERLERİ (İlgili standartlar aşağıda belirtilmiştir.) |
|
Mekanik presler |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN ISO 16092-1 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Hidrolik presler |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN ISO 16092-3 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Hidrolik abkant presler |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 12622+A1 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Pnömatik presler |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 16092-1, TS EN 16092-4 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Torna tezgahları |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN ISO 23125 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Ağaç işleme tezgahları |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 847-3 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Freze tezgahları |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 16090-1 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Soğuk metal testereleri |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN ISO 16093 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Hareketsiz taşlama makineleri |